Badania kierowców

Chcesz kierować samochodem, musisz potwierdzić swój stan zdrowia.

Badania lekarskie dla kierowców przedłużających terminowe prawo jazdy i kandydatów na kierowców, którzy zapisują się na kurs po raz pierwszy, wyglądają tak samo. W przypadku wielu ośrodków szkolenia kierowców lekarz przyjmuje w pokoju przy biurze, rzadko ośrodki kierują do innych gabinetów. Powód jest chyba dość prosty, przyszły kursant mógłby posłuchać się „porady lekarskiej” i swój kurs zrobić już w innym OSK.

Badania lekarskie w pigułce

• Badania lekarskie są obowiązkowe dla wszystkich kandydatów na kierowców.
• Do lekarza idzie się przed wizytą w Urzędzie Gminy lub Urzędzie Miasta, bo wynik badania jest niezbędny do założenia PKK (Profil Kandydata na Kierowcę)
• Cena za badania ustalona jest urzędowo, identyczna we wszystkich gabinetach i wynosi 200 złotych, zwykle płatne jedynie gotówką u lekarza.
• Sprawnie przeprowadzone badanie, trwa zwykle nie więcej niż kwadrans i nie wymaga żadnego szczególnego przygotowania.
• W uzasadnionych przypadkach lekarz może skierować kandydata do specjalisty, np. okulisty lub neurologa i do chwili otrzymania zaświadczeń od tych lekarzy nie zostanie wydane zaświadczenie.

Przebieg badania

Badanie można podzielić umownie na dwie części:

Pierwszą stanowi wywiad, który zbierany jest w formie oświadczenia o stanie zdrowia składanego lekarzowi. Zaznacza się tam przebycie określonych chorób, np. zburzeń oddychania, udarów, niektórych kłopotów ze wzrokiem lub chorób psychicznych i nerwowych. Część wywiadu kandydat może wypełnić samodzielnie, za inne odpowiada lekarz.

Drugą część badania stanowi ogólne badanie stanu zdrowia:

• widzenia – osoba badana zasłaniając jedno oko, z odległości 4 metrów musi przeczytać literki wskazywane przez lekarza na specjalnej tablicy. W przypadku słabego wzroku badanie prowadzone jest w okularach, lub soczewkach, w takim przypadku osoba badana otrzyma wpisany do prawa jazdy kod ograniczenia np. 01.06 (jazda w okularach, lub soczewkach).

• ocenę obecności oczopląsu Osoba badana wodzi wzrokiem za przesuwanym przed jej oczami palcem, lub długopisem.

• rozpoznawanie barw dla kat. AM, A1, A2, A, B1, B, B+E, T nie jest wymagane. Nie mniej niekiedy lekarze to badanie również przeprowadzają. Wymagane jest dla pozostałych tj. wyższych kategorii prawa jazdy. Test ishihara czyli rozpoznawanie cyfr na kolorowych obrazkach.

 

• słuchu, słyszalność szeptu każdym uchem oddzielnie przynajmniej z odległości 3 m. Pacjent staje bokiem zakrywając jedno ucho, a lekarz wypowiada słowa zarówno nisko- (np. kanapa, lampa, podłoga, mama, wygoda), jak i wysokoczęstotliwościowe (np.  sufit, ściana, lipa, kieszeń, siwy) oraz wszystkie liczebniki.Osoby poważ­nie niedosłyszące, głuche, również z wszczepem ślimakowym, lub głuchonieme mogą kierować pojazdem – wskazane odpowiednie oznaczenie pojazdu.

• równowagi próba Romberga. Osoba badana jest w pozycji stojącej ze złączonymi stopami i otwartymi oczami, a kończyny górne są opuszczone wzdłuż tułowia, nieprawidłowo gdy występuje chwiejna postawa po zamknięciu oczu osoby badanej.

• pomiar ciśnienia

• osłuchanie stetoskopem klatki piersiowej

Jest to zupełnie bezbolesna procedura, bez naruszania ciągłości tkanek, która zajmuje kilka minut i pozwala jednocześnie wychwycić niektóre choroby, które mogłyby uniemożliwić prowadzeniem pojazdów mechanicznych.

Jaki może być wynik badania lekarskiego kierowcy?

Lekarz może wydać orzeczenie z jednym z trzech zapisów:

• kandydat na kierowcę ma bezwzględne przeciwwskazania medyczne do prowadzenia pojazdów, czyli nie otrzyma prawa jazdy i nawet nie zostanie przyjęty na kurs;
• kandydat na kierowcę nie ma żadnych przeciwwskazań do prowadzenia pojazdów, czyli jest zdrowy, nie musi robić kolejnych badań, zgłasza się do urzędu i otrzymuje numer PKK;
• kandydat na kierowcę jest zdolny do prowadzenia pojazdów mechanicznych z uwzględnieniem stosowanych ograniczeń. Takimi ograniczeniami może być na przykład konieczność noszenia okularów korekcyjnych lub aparatu słuchowego w czasie jazdy. Osoba z takim orzeczeniem również może normalnie wziąć udział w kursie, natomiast ograniczenia zostaną wpisane w prawo jazdy. Z kodami ograniczeń możesz zapoznać się np. tutaj www.badania-kierowcow.warszawa.pl/kody-ograniczen/

Wizyta lekarska może zakończyć się też w inny sposób, a mianowicie jeśli lekarz podejrzewa rozwijającą się chorobę o potencjalnie groźnym przebiegu albo ma podstawy do stwierdzenia wady wzroku, lecz nie jest w stanie ocenić jej skali, to kieruje wówczas do specjalisty. Badanie w tym momencie nie kończy się, tylko jest zawieszane do czasu uzyskania wyników badań szczegółowych. Z nimi należy wrócić do lekarza i ten na podstawie analizy wyników zakończy badania wydaniem orzeczenia w jeden z trzech opisanych wcześniej sposobów.

Ważne! Zanim przystąpisz do badania

Badanie lekarskie przeprowadza się po potwierdzeniu tożsamości kandydata, czyli trzeba mieć ze sobą dowód osobisty (w przypadku osób ubiegających się o odnowienie uprawnień powinno wystarczyć również stare prawo jazdy). Lekarz musi także otrzymać dostęp do wyników badań, wypisów ze szpitali i innej dokumentacji medycznej – trzeba wziąć ją ze sobą na badania. Osoby niepełnosprawne muszą dostarczyć orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Nie trzeba chyba zaznaczać, że na badanie należy przyjść trzeźwym i nie będąc pod wpływem narkotyków.

Po co są badania lekarskie.

Badania lekarskie kierowców są przeprowadzane po to, aby dokonać selekcji osób, które z przyczyn zdrowotnych nie powinny być dopuszczone do prowadzenia pojazdów mechanicznych albo – w celu zapewnienia im i innym uczestnikom ruchu bezpieczeństwa – muszą stosować dodatkowe rozwiązania.
Mimo że badania lekarskie dla kandydatów dla kierowców obejmują tylko najprostszą diagnostykę, nawet bez badania krwi, to pozwalają stosunkowo łatwo zasugerować kandydatom rozwiązania, jakie powinni podjąć, aby móc prowadzić samochód. Jest to ważne, tym bardziej że wielu kandydatów przychodzących na badania nie posiada żadnej dokumentacji medycznej. Nie odwiedzają oni lekarzy POZ w celu wykonania rutynowych badań, nie kontrolują stanu zdrowia u okulisty ani laryngologa, a często w wywiadzie ujawniają się czynniki ryzyka zachorowania na poważne choroby.

Celem badań lekarskich nie jest wykluczenie nikogo z grona przyszłych kierowców, tylko przede wszystkim stworzenie warunków do bezpiecznego prowadzenia pojazdów. Lista chorób, które bezwzględnie wykluczają z grona przyszłych kierowców obejmuje przede wszystkim rzadkie i jednocześnie groźne choroby, natomiast większość osób dostaje pozytywny wynik od ręki.

Kogo dotyczą podstawowe badania lekarskie?

Ostatnie lata przyniosły znaczące zmiany w zakresie badań lekarskich dla kandydatów na kierowców. Ogólnie rzecz biorąc, na takie podstawowe badania mogą zgłosić się:
• kandydaci na kierowców kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E, T, czyli ubiegający się o tzw. prawo jazdy amatorskie;
• osoby posiadające już prawo jazdy amatorskie na którąkolwiek z wymienionych wyżej kategorii, chcące przedłużyć uprawnienia w związku z upływem terminu wskazanym na prawie jazdy;
• wszyscy kandydaci potrzebujący zaświadczenia lekarskiego do założenia Profilu Kandydata na Kierowcę.

Takie podstawowe badania nie wystarczą, aby otrzymać uprawnienia kierowcy zawodowego, nie będą też wystarczające tam, gdzie od kierowców wymaga się przedstawienie wyników badań psychologicznych, tzw. psychotestów. Podstawowe badania również nie wystarczą, aby odzyskać prawo jazdy zabrane za jazdę pod wpływem alkoholu – w
takim przypadku trzeba zgłosić się do ośrodka medycyny pracy, który jako jedyny ma odpowiednie uprawnienia nadane ustawowo.

Czy można oszczędzić na badaniach lekarskich?

Jeszcze kilka lat temu normą było, że kupując kurs prawa jazdy, można było skorzystać z darmowych badań lekarskich, lub zrobić je za jedyne 50-70zł. Od 17 lipca 2014 zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia które reguluje badania lekarskie kierowców jest to niemożliwe – lekarze na własne życzenie zostali ograniczeni ustawowo, stawka jest płaska, czyli zawsze taka sama (niezależnie od kategorii prawa jazdy cena badania wynosi zawsze 200 zł.) i nie można jej obniżać przez wykupienie kursu w OSK, który do lekarza kieruje. W niektórych szkołach stosuje się taktykę odwrotną i obniża cenę kursu po wykonaniu badań lekarskich u konkretnego lekarza, jednak nie powinno to przesądzać o wyborze konkretnej szkoły.

Jeżeli kierowca nie może na badaniach zaoszczędzić, ktoś musi na nich nieźle zarobić? Kto? Odpowiedź jest prosta….